Marcel Duchamp (1887-1968). Εικόνα από το βιβλίο: Χαραλαμπίδης, Ά. (1994). Η τέχνη του 20ού αιώνα : Ζωγραφική, πλαστική, αρχιτεκτονική 1880-1920. Θεσσαλονίκη : University Studio Press.
|
Sequence "Ο άλλος συνέχεια βάδιζε άχρονος πιά, Έκτωρ Κακναβάτος. (1981). ΔΙΗΓΗΣΗ. Τυπογραφείο Κείμενα. σελ. 26-27 |
MarcelDuchamp (Μαρσέλ Ντυσάν) Γάλλος καλλιτέχνης και θεωρητικός (1887-1968). Αν και δημιούργησε λίγα έργα στη ζωή του, θεωρείται ως μια από τις ισχυρότερες μορφές της τέχνης του 20ου αιώνα, λόγω των πρωτοτύπων και γόνιμων ιδεών του. Έγινε ξαφνικά διάσημος με το έργο του ’’Γυμνό που κατεβαίνει τη σκάλα’’ όπου συνδυάζονταν οι αρχές του Κυβισμού και του Φουτουρισμού και το οποίο προσκάλεσε σκανδαλώδη επιτυχία στην έκθεση του Οπλοστασίου το 1913. Μετά από αυτό εγκατέλειψε τα συμβατικά μέσα και έγινε μαζί με τον Πικαμπιά ο ηγέτης του Ντανταϊστικού κινήματος. Το 1913 επινόησε τα έτοιμα αντικείμενα όπως μια ρόδα ποδηλάτου, μια μπουκαλοθήκη και τον περίφημο και προκλητικό ουρητήρα, τον οποίο ονόμασε Συντριβάνι και το υπέγραψε ως Π. Ματ. Μια από τις προκλητικές κινήσεις του ήταν, όταν προσέθεσε μουστάκι, γενειάδα και μια αισχρή επιγραφή σε ένα αντίγραφο της Μόνα Λίζα. Από το 1915 έως το 1923 ασχολήθηκε με το σημαντικότερο έργο του, ζωγραφική και κατασκευή με γυαλί, με εσωτερικό ή σκοτεινό συμβολισμό, το ονόμασε «Η Νύφη ξεγυμνωμένη ακόμη και από τους Μνηστήρες της», γνωστό επίσης ως το Μεγάλο γυαλί. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 συνδύασε την ιδέα της μηχανής με αυτήν της ματαιότητας, κάνοντας μηχανικές κατασκευές που θεωρήθηκαν πρόδρομος της Κινητικής Τέχνης. Ωστόσο αφού άφησε «οριστικά ατέλειωτο» το Μεγάλο Γυαλί, εγκατέλειψε σχεδόν την τέχνη για να ασχοληθεί με το σκάκι. Με τον τρόπο ζωής του όπως και με τα καλλιτεχνικά του επιτεύγματα έκανε περισσότερα από κάθε άλλο καλλιτέχνη, για να αλλάξει την άποψη για την τέχνη στον 20ο αιώνα. |