Proof. (2005). Σκηνοθέτης: John Madden. 5ο απόσπασμα (01:15:10-01:16:15)

Πλοκή: Η Κάθριν, μια ευφυέστατη φοιτήτρια μαθηματικών, καλείται να αντιμετωπίσει το θάνατο του πατέρα της, του καταξιωμένου μαθηματικού Ρόμπερτ, την αδερφή της, την πιθανότητα να έχει κληρονομήσει την παράνοια του πατέρα της και να αποδείξει ότι εκείνη και όχι ο πατέρας της επέλυσε ένα μαθηματικό πρόβλημα, με τη βοήθεια ενός μαθητή του. Μια σειρά ψυχαναγκαστικών σχέσεων ξετυλίγεται, όπου εξερευνάται η συνάφεια της τρέλας με τη διάνοια.

Ο Δημήτρης χαμογέλασε. «Να ένα απλό παράδειγμα», είπε ανοίγοντας το σημειωματάριό του. «Από καλλιτεχνική άποψη δεν λέει σπουδαία πράματα, από γεωμετρική άποψη όμως είναι πιο περίπλοκο από το δικό σου».
«Και τι πιο περίπλοκο έχει αυτό το σχέδιο;» ρώτησε. «Απλά εξάγωνα είναι, σαν αυτά που φτιάχνουν οι φιλενάδες σου, οι σφήκες. Το μαύρο εξάγωνο αναπαράγεται σε τακτά διαστήματα οριζόντια και κατακόρυφα, σαν τα κεφάλια τα δικά μου».
Ο Δημήτρης δεν απάντησε. Έμεινε μόνο να κοιτάζει τον νέο του φίλο μ' ένα προκλητικό χαμόγελο. Προβληματισμένος ο Μώκι συνέχισε να κοιτάζει το σκίτσο. Έξαφνα το πρόσωπό του φωτίστηκε:
«Τώρα κατάλαβα!» είπε. «Αν περιστρέψεις το σχήμα γύρω από το κέντρο ενός από τα εξάγωνα, κάποια στιγμή το άσπρο εξάγωνο θα πέσει πάνω σε άσπρο, το γκρίζο σε γκρίζο και το μαύρο σε μαύρο».
«Ακριβώς!» είπε ο Δημήτρης. «Το σχήμα μου, ή μάλλον το σχέδιο της σφήκας έχει τριπλή περιστροφική συμμετρία. Τρεις φορές πρέπει να το στρίψεις, από 120 μοίρες την κάθε φορά, για να επανέλθει στην αρχική του θέση. Δες κι αυτό», συνέχισε γυρίζοντας σε μια άλλη σελίδα το σημειωματάριό του.
«Εδώ το μαύρο βέλος κάνει πρώτα ένα βήμα δεξιά, καταλαμβάνοντας τη θέση του άσπρου και μετά καθρεφτίζεται στην οριζόντια γραμμή για να βρεθεί από κάτω και δεξιά του αρχικού. Το ίδιο κάνουν όλα τα βέλη, άσπρα και μαύρα».
Τα μάτια του Μώκι έλαμψαν. «Και κοίτα πώς τα βέλη κάνουν τις ίσιες γραμμές να μοιάζουνε στραβές!» παρατήρησε. «Έχεις δίκιο! Τα σχέδιά μου μπορούν να κερδίσουν πολλά άμα προσθέσω πολυπλοκότητα και στη δομή. Ξέρεις όμως τί σκέφτομαι; Όσο πιο περίπλοκο είναι το βασικό πλακάκι, τόσο πιο δύσκολο είναι να προσδώσεις στο συνολικό σχήμα μια πολύπλοκη δομή. Να κάτι με το οποίο αξίζει να ασχοληθεί κανείς: διαιρέσεις του επιπέδου που να συνδυάζουν πολυπλοκότητα στη δομή και στο βασικό σχέδιο». Η κουβέντα τους κράτησε μέχρι αργά το βράδυ. Όταν ο Μώκι σηκώθηκε να φύγει, έτεινε στον Δημήτρη το σχέδιο με τα οχτώ κεφάλια.

Μιχαηλίδης, Μ. (2012). Ο Μέτοικος και η Συμμετρία. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις. σελ. 113-114

Suspect X. (2008). Hiroshi Nishitani. Αποσπάσμα ταινίας από τη συλλογή "Mathematics in Movies" του Oliver Knill (Department of Mathematics-Harvard University)

Pi. (1998). Σκηνοθέτης: Darren Aronofski. 1ο απόσπασμα (14:45-17:32)

Πλοκή: Στη ζωή όλα μπορούν να εξηγηθούν με βάση τις αριθμητικές αλληλουχίες. Αυτή είναι η θεωρία που έχει υιοθετήσει ο νεαρός μαθηματικός και διάνοια στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, Μαξιμίλιαν Κόεν. Αντικοινωνικός και απομονωμένος, αναπτύσσει μία θεωρία που του επιτρέπει να προβλέπει την πορεία των μετοχών στο χρηματιστήριο. Σύντομα γίνεται στόχος πολυεθνικής εταιρίας αλλά και θρησκευτικών φανατικών.

Περιπέτειες της σκέψης

"....Το ζήτημα είναι αν τα καθαρά

μαθηματικο-γεωμετρικά σχήματα

προηγούνται ή έπονται των

φυσικο-οργανικών. Ίσως και οι δυο

τρόποι να είναι εξίσου νόμιμοι.

Ο ένας υποθέτει ότι ο Αριθμός

προϋπάρχει των αντικειμένων

είτε ως θεϊκή σκέψη και πρότυπο,

είτε και απλώς ως ένστικτο και

ρυθμός του ανθρώπου, όπως

το παρατηρούμε και σε

μερικά ζώα, τις μέλισσες

και τους τερμίτες."

Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας. (1990). Περιπέτειες της σκέψης. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.

"ΤΟ ΧΑΟΣ δεν έχει πύλες
Είναι στα κουάρκς του πρωτόνιου
Είναι στα γλοιόνια
Είναι εκεί που ο αριθμός
χάνοντας κόκαλα σ' αναβαθμούς

Γίνεται νέφος θεότητας
Γίνεται φράκταλ."

Έκτωρ Κακναβάτος